Terapia dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych
Staw skroniowo-żuchwowy jest jednym z elementów narządu żucia i stanowi połączenie czaszki z żuchwą, które jest wzmocnione i ustabilizowane za pomocą więzadeł i mięśni.
Prawidłowe działanie stawu jest podstawą fizjologii narządu żucia i polega na wykonywaniu ruchów takich jak wysuwanie, cofanie, opuszczanie i podnoszenie żuchwy oraz ruchów bocznych (żucia). Powyższe ruchy wykonujemy kilkaset razy w ciągu dnia, wykonując wiele ważnych czynności życiowych jak np. jedzenie, gryzienie, żucie, połykanie pokarmu czy ziewanie, mówienie oraz wyrażanie emocji.
Dysfunkcje w obrębie narządu żucia są bardzo powszechnym schorzeniem, które dotyka nawet 20-40% ogółu populacji.
Na rozwój patologii mają wpływ zarówno czynniki działające w obrębie samego aparatu ruchowego narządu żucia:
- szkodliwe nawyki ruchowe takie jak zgrzytanie i zaciskanie zębów, zła postawa, nawykowe żucie gumy, obgryzanie paznokci, zagryzanie warg,
- utrata zębów,
- rozległa próchnica,
- zaburzenia zgryzu,
- przebyte urazy, w tym wypadki samochodowe, uderzenie z tyłu głowy, zabiegi usypiania w szpitalu, uraz głowy lub szczęki, uderzenie w głowę, twarz lub podbródek
- zaniki kostne,
- nadmierna ruchomość mięśni żuchwy.
Zaburzenia mogą powstać również w efekcie nieleczonych zmian w odległych miejscach takich jak:
- hiperlordoza w odcinku szyjnym kręgosłupa ,
- nadmierne wysunięcie głowy do przodu,
- zaburzenia w obrębie miednicy.
Warto zapamiętać, że nieleczone zaburzenia w obrębie stawu skroniowo-żuchwowego będą z czasem oddziaływać w coraz bardziej odległych strukturach narządu ruchu. Zaburzenia będą manifestowały się bólem, który może być przenoszony poprzez mięśnie i powięzi na odcinek szyjny i piersiowy kręgosłupa, okolice górnych żeber, pozostałe odcinki kręgosłupa, a z biegiem czasu nawet kończyny i narządy wewnętrzne.
Objawy zaburzeń w stawie skroniowo-żuchwowym:
- bóle głowy i karku,
- bóle uszu,
- odgłosy trzaskania podczas otwierania i zamykania ust,
- nasilone bóle w okolicy stawu podczas ziewania
- trudności w otwieraniu ust,
- ból podczas żucia twardych pokarmów,
- łzawienie bądź dolegliwości bólowe w okolicy wewnętrznego kąta oka,
- zbaczanie żuchwy,
- widoczna i odczuwalna zmiana położenia szczęk (górnej i dolnej) względem siebie
- „wypadanie” żuchwy (dolnej szczęki)
Leczenie:
W przypadku zaburzeń stawu skroniowo-żuchwowego istotnym elementem efektywnego leczenia jest ustalenie przyczyny dysfunkcji oraz współpraca specjalistów (terapeuty, lekarza stomatologa, psychologa) z pacjentem.
Głównym celem wykonywanych zabiegów fizjoterapeutycznych jest likwidacja dolegliwości bólowych, przywrócenie zakresu ruchomości w stawie, przywrócenie prawidłowego wzorca ruchowego w stawie jak również równowagi mięśniowej poprzez rozluźnienie mięśni napiętych i wzmocnienie mięśni osłabionych.
Wykorzystywane formy fizjoterapii w leczeniu ww. zaburzeń to: manipulacja powięzi, masaż, terapia punktów spustowych, kinesiotaping, terapia manualna, kinezyterapia, zabiegi fizykalne jak również reedukacja pacjenta w kierunku poprawy postawy ciała i elimanacja szkodliwych nawyków ruchowych.
Terapia dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych nie opiera się na masowaniu bolącego miejsca, ale jest terapię kompleksową i zajmuje się ustaleniem i leczeniem przyczyny różnymi technikami. Plan terapii ustala fizjoterapeuta wspólnie z pacjentem.
