Manualny drenaż limfatyczny
Limfa to jeden z płynów ustrojowych składający się przede wszystkim w wody, białka, innych komórek, tłuszczu i kwasu hialuronowego. Limfa powstaje z przesączu krwi (10% krwi obwodowej wchodzi w skład limfy, 90% wraca do krwiobiegu) do przestrzeni międzykomórkowej, skąd zostaje odtransportowana przez naczynia limfatyczne z powrotem do krwiobiegu. W skład układu limfatycznego poza limfą wchodzą naczynia i przewody limfatyczne, węzły chłonne i narządy limfatyczne.
Układ chłonny spełnia wiele ważnych funkcji w tym funkcję odpornościową, neutralizującą substancje szkodliwe dla organizmu oraz odprowadzającą limfę z powrotem do krwi.
Niekiedy transport limfy z przestrzeni międzykomórkowej jest zaburzony i wtedy mamy do czynienia z jej zastojem w tkance czyli tzw. obrzękiem limfatycznym.
Do najczęstszych przyczyn powstawania obrzęków należą:
- dysfunkcje układu limfatycznego,
- niewydolność układu żylnego,
- stany po usunięciu węzłów chłonnych w przebiegu leczenia chorób nowotworowych (przy nowotworach piersi, prostaty, jajników, głowy i szyi),
- jak również urazy i operacje.
Niekiedy obrzęki limfatyczne występują bez konkretnej przyczyny (tzw. wrodzone obrzęki limfatyczne), albo pojawiają się na skutek silnych zmian hormonalnych (w szczególności u Pań po przebytej ciąży czy w okresie przekwitania) – obrzęki tłuszczowe albo tłuszczowo-limfatyczne.
Obrzęki limfatyczne występują najczęściej w kończynach górnych i dolnych, w okolicy brzucha i miednicy a niekiedy w okolicy głowy szyi i narządów płciowych zewnętrznych.
Terapia polega na manualnym odtransportowaniu zalegającej limfy z powrotem do układu krążenia za pomocą odpowiednich technik manualnych. Manualny drenaż limfatyczny jest bardzo delikatny i niebolesny (z wyjątkiem obrzęków tłuszczowych). Po zabiegu zalecane jest zastosowanie kompresji w postaci bandażowania albo uciskowej pończochy, rękawa czy rajstop. Ucisk zapobiega ponownemu napływowi limfy w miejsce poddane zabiegowi i daje pacjentowi uczucie ulgi na dłuższy czas. Zaleca się by zaopatrzony w pończochy uciskowe bądź zabandażowany pacjent wykonywał umiarkowaną aktywność fizyczną, w celu spotęgowania efektu terapii. Niezmiernie ważnym elementem, o którym nie należy zapomnieć jest odpowiednia higiena i dbałość o odpowiednie nawilżenie obrzękniętej skóry.
Zastosowanie:
- obrzęk limfatyczny pierwotny i wtórny,
- niewydolność żylna (uczucie ciężkich nóg w odczuwane po całym dniu stojącej/siedzącej pracy, napuchnięte stawy skokowe),
- obrzęk tłuszczowy i limfatyczno-tłuszczowy,
- obrzęki pooperacyjne,
- obrzęki pourazowe,
- obrzęki powstające w przebiegu chorób reumatycznych (choroba Sudecka, sklerodermia, reumatoidalne zapalenie stawów RZS, aktywne artrozy).